Pabucu Dama Atılmak - Tabakhane'ye B.k Yetiştirmek Nereden Geliyor?

[Yakup Ç. A.]

Safranbolu gezisinden öğrendiklerimiz...

 

Pabucu dama atıldı sözü nerden geliyor?

Bir esnafın yaptığı ayakkabının dama atılması o usta için en büyük ayıp olup meslekteki şeref ve itibarını sıfırlar ve müşterisinin azalmasına yol açarmış. Pabuç dama atılınca artık o meslekten ekmek yemesinin zor olduğuna işaret sayılırmış. Ceza olarak meydandaki kıraathane tarzındaki yere de alınmazlarmış.

 

Tabakhaneye b.k yetiştirmek ?

Tabakhane deri tabaklanan fabrikaya verilen isim. Sıcak köpek dışkısı tabakhaneye hemen yetiştilirse derinin kalitesi, parlaklığı daha güzel olurmus.

 

Yemeni 

 

#Safranbolu #YeniKuga

[Süleyman Ünal]

Şimdi, Yakup Çağatay yazdı:

Tabakhaneye b.k yetiştirmek ?

Yıllarca Kemal Sunal'ın bir sözü olarak hafızamıza yer etmiş, bir yerlere yetişmek için koşuşturan insanlara söylenen söz. Demek ki pek anlam kayması olmamış.  Ama pabucu dama atılmak az biraz farklılaşmış. Genelde "gözden çıkarmak","eskimek" anlamında kullanılıyoruz. Bilgi bilgidir, at cebe lazım olur.

[çağlar çetinkaya]

Şimdi, Yakup Çağatay yazdı:

Safranbolu gezisinden öğrendiklerimiz...

 

Pabucu dama atıldı sözü nerden geliyor?

Bir esnafın yaptığı ayakkabının dama atılması o usta için en büyük ayıp olup meslekteki şeref ve itibarını sıfırlar ve müşterisinin azalmasına yol açarmış. Pabuç dama atılınca artık o meslekten ekmek yemesinin zor olduğuna işaret sayılırmış. Ceza olarak meydandaki kıraathane tarzındaki yere de alınmazlarmış.

 

Tabakhaneye b.k yetiştirmek ?

Tabakhane deri tabaklanan fabrikaya verilen isim. Sıcak köpek dışkısı tabakhaneye hemen yetiştilirse derinin kalitesi, parlaklığı daha güzel olurmus.

 

Yemeni 

 

#Safranbolu #YeniKuga

bu kırmızı ayakkabı sanırım tabakhaneye yetişmiş iyi parlıyor

[Fatih Aldemir]

Desene eski ayakkabıların hepsi b.ktan yapılıyordu

[Cem Boneval]

Konu ilginçtir, zamanında soyadı Debbağ olan bir arkadaşım vardı ondan çok şey öğrenmiştim, aile mesleği imiş geçmişlerinde.

Deri işleyenlere Osmanlı'da debbağ, deri işlenen yere de debbağhane denilirmiş, zamanla dilin kolayına gitmesi için tabakhaneye dönüşmüş.

Yine geçmişte derinin işlenmesinde bugünkü güçlü sentetik kimyasallar kullanılıyormuş, yazıldığı gibi en uygun malzeme dumanı üstünde köpek dışkısı imiş, içindeki aktif enzimler çok iş görürmüş. 

Önceleri yöredeki çoluk çocuk herkes taze köpek dışkısı peşine düşer ve bunları tabakhanelere hızla ulaştırıp satarlarken, sonradan dericiliğin yoğun olduğu bölgelerde tabakhanelere kendi köpek çiftliklerini kurmuşlar ve yüzlerce köpek beslemeye başlamışlar.

Bu arada Safranbolu tarihte dericiliği kartelleştiren ve tekel olmayı beceren bir bölge, günümüze kalan zenginliği de önemli ölçüde ona bağlı.

Sonra kimyasal yöntemler keşfedilmiş, köpek dışkısı da para etmez olmuş. Köpekler sokağa salınmış ve tüm ülkeye sokak köpekleri olarak yayılmışlar (son cümle hayal ürünüdür).